Türkiye’nin ABD’den yeni F-16 savaş uçağı alımı istemi üzerindeki görüşmeler sürerken Ankara, muhtemel “Kongre engeline” karşı alternatif arayışını sürdürüyor. Daha evvel Ankara kulislerinde konuşulan lakin açıkça gündeme getirilmeyen İngiltere üretimi Eurofighter Typhoon seçeneği birinci defa Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın tarafından dillendirildi.
Türkiye, F-35 yeni jenerasyon savaş uçağı programından çıkartılması nedeniyle Hava Kuvvetleri’nde doğabilecek boşluğu kapatmak maksadıyla geçen yıl 30 Eylül’de ABD’den 40 adet Blok 70 serisi F-16 savaş uçağı alımı ve envanterdeki 79 uçağın da birebir seriye modernizasyon kiti satın almak için resmi istemde bulundu. İki ülke heyetlerinin bu mevzudaki görüşmeleri sürerken ABD maddeleri uyarınca “dış askeri satışın” ABD Kongresi’ne bildirilmesi zaruriliği bulunuyor. Kongre’ye bu satışın engellenmesine yönelik bir tasarı sunulması durumunda satışın, Temsilciler Meclisi ve Senato kanadında oylanması gerekiyor. Ankara, Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez’in de ortalarında bulunduğu tesirli isimlerin satışa karşı duruşuna karşın ABD Kongresi’nden onay geleceğine yönelik optimist bekleyişini sürdürüyor. Fakat bir yandan da olumsuz senaryo için hazırlık yapılıyor.
Alımının Kongre’de engellenmesi durumunda Türkiye’nin farklı ülkelere gidebileceğine dair Ankara’dan bugüne dek birçok ileti verildi, Rusya’dan savaş uçağı alınabileceği dillendirildi. Lakin envanterinde hiç Rusya üretimi savaş uçağı bulunmayan Türk Hava Kuvvetleri’ne bu türlü bir alımın eğitim, bakım ve entegrasyon maliyeti ile Batı’yla yaşanabilecek muhtemel problemler nedeniyle yük kazanmadı.
ABD’YE MESAJ
Ankara’da F-16 alınamaması durumunda İngiltere’de üretilen Eurofighter Typhoon savaş uçağını da almayı değerlendirdiği yakın vakitte gündeme geldi lakin savunma sanayi kaynakları bunun gündemde olmadığını bildirdi. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın ise evvelki akşam katıldığı bir canlı yayında ABD Kongresi’nde Türkiye’ye yapılacak F-16 satışı için yapılacak muhtemel bir oylamada olumlu karar çıkmasını beklediklerini belirtirken mahzur olasılığıyla ilgili ise “Avrupa’yla hem SAMP/T (hava savunma sistemi) hem de Eurofighter ile ilgili yürüttüğümüz müzakereler var… Türkiye hiçbir vakit alternatifsiz olmaz” dedi.
Kalın’ın bu açıklamaları, Ankara’nın F-16 satışı gerçekleşmemesi durumunda daha evvel gündeme gelen ve Batı’yla daha büyük sıkıntılara yol açabilecek olan Rus savaş uçağı alımı yerine NATO sistemleriyle uyumlu Eurofighter Typhoon savaş uçağı seçeneğini de gündemine aldığını ortaya koydu. Ankara, ayrıyeten Eurofighter Typhoon seçeneğini gündemde tutarak ABD’ye “alternatifsiz değiliz” iletisi vermeyi de amaçlıyor.
ÜRETİMİ İNGİLTERE’DE
Eurofighter Typhoon, İngiliz BAE Systems ile Alman-İspanyol iştiraki Airbus Defence ve İtalyan Leonardo şirketlerinin oluşturduğu konsorsiyum tarafından İngiltere’de üretiliyor. Türkiye’nin ABD’den almak istediği F-16V modeli savaş uçaklarının da içinde bulunduğu 4.5. kuşak savaş uçağı sınıfında bulunan Eurofighter Typhoon savaş uçakları, İngiltere, Almanya, İtalya ve İspanya’nın yanı sıra Avusturya, Katar, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Umman hava kuvvetlerinin de envanterinde bulunuyor.