Diyarbakır’da 1 Mayıs aktiflikleri İstasyon Caddesi’ndeki miting alanında kutlanıyordu. Bu yıl bir değişiklik yapıldı ve aktiflik, ismi Pir Said olarak değiştirilen Dağkapı’da yapıldı.
Etkinlik planlanan saatten hayli geç başladı. Zira TÜM BEL SEN önünde toplanan sendikacılar ve Yeşil Sol Parti Diyarbakır milletvekili adayları, yaklaşık 1 kilometre ötedeki aktiflik alanına pankartları ve sloganlarıyla yürümek istiyordu ve polis buna müsaade vermemekte direniyordu. Polis aracından kibarca yapılan “müdahale ederiz” ihtarına kitle slogan ve zılgıtlarla karşılık veriyordu. Bu ortada TÜM BEL SEN’in önünde toplanan kitleye katılmak isteyen sendikacı ve vatandaşlar ise başka bir polis çemberine alınıyordu. O kadar çok polis yığılmıştı sendikanın önüne.
Polis ile tertip komitesi ortasındaki müzakereler uzun sürdü. Sonunda kitlenin 10’ar kişilik kümeler halinde alana yürümesinde karar kılındı. Biraz tuhaf bir durumdu elbette. Fakat polis, kitlenin toplu yürüyüşünü engelleyerek, kısmen maksadına ulaşmıştı. Kitle de o denli. Tahminen toplu yürüyüş gerçekleşmedi ancak pankartları ve sloganlarıyla alana girmeyi başardılar. 10’ar kişilik kümeleri birinci karşılayanlar ise aktiflik alanının çabucak yanındaki çay ocağında oturanlar oldu. Alkışlarla karşıladılar kümeleri.
Bu ortada Yeşil Sol Parti’nin seçim aracı civardaki sokakları dolaşıyor, kapı önüne çıkıp polis ablukasını seyreden esnafın 1 Mayıs’ını kutluyordu.
CHP DE ALANDAYDI
CHP, benim Diyarbakır’da izlediğim 1 Mayıs etkinliklerinde, en fazla vilayet yöneticileri seviyesinde iştirak göstermişti. Bu kere vilayet binasından bir heyet katıldı 1 Mayıs’a. Alana girişlerin yapıldığı polis denetim noktasında CHP’nin bir de standı vardı. Burada bekleyen bayanlar karanfil ve seçim broşürleri dağıtıyordu.
‘SEN KATILMASAN OLAĞAN KALABALIK OLMAZ’
Çembere alınan kitle nihayet alana girdikten sonra program başladı. Lakin bu sefer teknik aksaklıklar baş gösterdi. Aktiflik için bir platform hazırlanmamıştı. Münasebetiyle aktifliğe katılanlar dağınık bir görünüm sergiliyordu. Bu yüzden iştirakçilerin bir kısmı, güya yasak savmak için alanda bulunuyordu. Ses nizamı düzgün değildi. Konuşmacılar kitle tarafından neredeyse hiç görünmüyor ve sesleri art taraflara ulaşmıyordu.
Etkinliği çemberin dışında izlemeyi tercih edenler, bu durumdan hiç hoşnut değillerdi. Çay ocağında çayını içip aktifliğe katılanlardan biri, sendika temsilcisine “Çok kalabalık değil” diye şikayette bulundu. Sendikacı, gülerek, “Sen burada oturursan natürel kalabalık olmaz” diye karşılık verdi.
Çay ocağı tarihinin hasılatlarından birini gerçekleştirmiş olabilir, oturacak yer bulmak mümkün değildi. Çabucak gerideki parktaki banklarda oturanlar için de çay ve su servisi yapılıyordu.
SEÇİM HEYECANI 1 MAYIS AKTİFLİĞİNE DE TAŞINDI
Kalabalıktan kelam etmişken. Diyarbakır’daki 1 Mayıs hazırlıkları çoklukla, “Newroz ruhuyla 1 Mayıs’a” sloganıyla yapılıyor. Fakat Newroz kalabalığının 1 Mayıs’a taşındığına bugüne kadar şahit olamadım. Halbuki 2 milyona yaklaşan nüfusuyla Diyarbakır bir işçi kentidir. Bunun nedeni patronla birlikte mevcut iktidarın baskısı mı? Sendikaların işyerlerinde gereğince ve kente uygun bir örgütlenme biçimi bulamamış olması mı? Muhtemelen bu sorulara yanlışsız karşılıklar verilemediği için 1 Mayıs aktiflikleri Newroz’un gölgesinde kalıyor.
Yine de şunu söylemek lazım: Bu yıl gerçekleşen 1 Mayıs aktifliği evvelki yıllara nazaran biraz daha kalabalıktı. Bunun nedeni de 14 Mayıs seçimleri olmalı. Seçim heyecanı 1 Mayıs aktifliğine de taşındı, denebilir.
Konuşmacıların ortak vurgusu da seçimler oldu. “Bu nizam değişecek” kararlılığı bütün alana hakimdi.
6 Şubat’ta Maraş’ta meydana gelen zelzeleler ile 25 Nisan’da gazeteciler, sanatkarlar, hukukçular ile siyasetçilere yönelik operasyonlar da gündemdeydi. Hükümet sarsıntılardaki can kayıplarının sorumlusu olarak gösterildi. Operasyonlar ise seçim öncesi muhalif bölümlerin baskı altına alınarak sindirilmek istendiği biçiminde yorumlandı.
CENGİZ ÇANDAR: KÊM ZANIM
Yeşil Sol Parti’nin Diyarbakır milletvekili adayları da alandaydı. Kitlesel bir aktifliğe birinci kere siyasetçi kimlikleriyle katıldılar ve birinci kere polis ablukasında direndiler ve kimileri polisle müzakerelerde bulundular. Mehmet Emin Aktar’ın polise “İyi bayramlar” demesi ile polisin yüzündeki şaşkın tabir görülmeye kıymetti. Kuşkusuz bu şaşkın tabir, polise işçi olduğunu unutturan bir dönemin ürünü.
Yeşil Sol Parti Diyarbakır milletvekili adayı Cengiz Çandar da alandaydı. Çandar’a ulaşan iki yaşlı Diyarbakırlı, Kürtçe öğrenip öğrenmediğini sordular. Çandar, Kürtçe sorulan soruyu, “Kêm zanim” diyerek Kürtçe cevapladı. Akabinde, tekrar Kürtçe, 6-7 ay içinde Kürtçesinin daha güzel olacağına dair teminat verdi. İki yaşlı adam, “İnşallah” diyerek, geldikleri üzere yavaşça kalabalığa katıldılar.
KÜÇÜK BİR SEÇİM ANKETİ
Alanda slogan atmaya orta verenler ile aktifliği çay ocağından takip edenlerin tek konuştuğu ise seçimlerdi. Biz de tartışmaya hazır bir kitle bulmuşken seçimleri konuştuk.
Belki Diyarbakır’a bakarak inançlı bir formda “Erdoğan gidecek” diyordu konuştuğumuz beşerler. Elbette akıllarının bir kenarında tuttukları, “Eğer bir hile yapılmazsa” kaygısıyla birlikte lisana getiriyorlardı bunu. Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun son devir sergilediği performanstan etkilenenler vardı. Lakin büyük çoğunluk ehveni şer kabilinden oyunu Kılıçdaroğlu’na vermeye hazırdı. Öte yandan Yeşil Sol Parti’nin yaptığı Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğiz açıklamasının karşılık bulduğu da gözlemleniyordu. Yani Diyarbakır 1 Mayıs meydanındaki küçük seçim anketinden Kemal Kılıçdaroğlu Cumhurbaşkanı olarak çıktı.
Milletvekili seçimlerinde karamsar olanlar Yeşil Sol Parti’nin 9 milletvekili çıkaracağını düşünüyor. Lakin Yeşil Sol Parti’nin en az 10 milletvekili çıkaracağına inananların sayısı ağırlıktaydı.
Diğer iki milletvekili kim olacak? Bu soruya net yanıt bulmak mümkün olmadı. Lakin AK Parti’den aday olan Galip Ensarioğlu ile CHP’den milletvekili adayı olan Sezgin Tanrıkulu’nun isimleri öne çıkıyor. UYGUN Partili Vecdin Ensarioğlu’nu dikkate almak gerektiğini söyleyenler de vardı elbette. Vecdin Ensarioğlu’nun AK Parti’nin Diyarbakır’daki oylarını bölecek olması ihtimali bile, AK Parti muhaliflerini ziyadesiyle sevindiren bir durum.
Şunu da eklemeliyim: Hem 1 Mayıs konuşmacıları hem de 1 Mayıs iştirakçilerinin ortak görüşü seçimlerle bir değişimin sağlanmasının kaide olduğu istikametindeydi. Münasebetiyle yazıyı, “Diyarbakır iktidar değişsin istiyor” diye bitirmek mümkün.