Düzce’de meydana gelen 6 büyüklüğündeki zelzele, İstanbul, Bolu, Sakarya, Ankara, Kocaeli, Kütahya, Bilecik, Bursa ve İzmir dahil birçok vilayette hissedildi. Düzce zelzelesinin akabinde Prof. Şener Üşümezsoy’dan dikkati çeken açıklamalar geldi. Düzce sarsıntısı ile “deprem doğuya kayıyor” tezinin doğrulandığını belirten Üşümezsoy, İstanbul’u etkileyecek büyük zelzele tartışmalarına değindi.
Çok tartışılan Adalar fayının meyyit bir fay olduğunu yenileyen Prof. Üşümezsoy, “Ben ‘Marmara’daki o fay iki kesimlidir, batıdaki Kumburgaz çukurundaki fay risk taşımaktadır lakin orta sırtı kesen bir fay çizgisi yoktur, hasebiyle fay 60 km değil 30 km’dir ve 6.5’u geçen bir sarsıntı yaratmaz’ demiştim. Bu durumda yalnızca Teşvikiye’den Esenköy’e kadar giden Bozburun fayı, bunun yanında Çınarcık’tan güneye gelen Teşvikiye fayında da emsal bir riski bulunmaktadır” tabirlerini kullandı.
İstanbul’da 7’lik zelzele beklenmediğini, 6,5 büyüklüğünde zelzelenin risk arzettiğini tabir eden Üşümezsoy, “Türkiye’nin en az riskli bölgesi İstanbul diyebiliriz” sözünü kullandı.
Prof. Şener Üşümezsoy’un açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“99 sarsıntısına gittiğinizde herkes körfezdeki fay kırıldı bundan sonra adalar fayı kırılacak dendiği vakit hayır adalar fayı meyyit bir faydır. Ancak fay Yalova-Çınarcık’a girecek, Erenköy’e kadar kırılmıştı. Yahut da bu Akyazı’ya kadar kırıldıktan sonra 17 Ağustos’ta tıpkı ir trenin ilerlemesi üzere Gölcük’ten başladı Doğu’ya yanlışsız gitti, Akyazı’ya kadar. Ondan sonra durdu. İkinci sınır Çınarcık’a gerçek geldi. Daha sonra üçüncü hareket Akyazı’dan Kuzeydoğu’ya gerçek Karadere diye bir fay boyunca gitti. Ondan sonra o Karadere fayı bugünü anlamamız için çok değerli bir fay. Bir doğu-batı giderek Düzce’ye hakikat ilerledi. O iki y sonra bu gerilim yüklenmişti kırıldı lakin bu düzce fayı ile Akyazı fayını birbirine bağlayan Karadere fayının köprü vaziyetinde olan bölümü 17 Ağustos’ta kırılmıştı. Fakat onun kırılmayan bir kısmını kuzeye gerçek giden düzce ovasının doğu kenarındaki bu fay çizgisi o kısmı kırılmamıştı. Geçen yıl bir zelzele oldu, tam Karadere fayı ile düzce fayının birleştiği yerde. Orada ben bunu belirttim. İstanbul’la bir kontağı yok.
“Buradaki 6’lık zelzele yaklaşık 100 kilometre düzlem, 10 kilometre derinliğinde ve o kalmış olan gerilimini bitirdi. Yani şöyle söyleyeyim bu 17 ağustosta kırılan fayın yakın artçısı olarak kırıldı. Lakin onun uzak artçısı olarak geçen sene kendini gösteren ve bugün kırılan Gölyaka-Karadere fayının kuzeydoğusu.
“İstanbul zelzelesi hiçbir vakit olmayacak. İstanbul dediğimiz zelzele için bir dizi safsatalar vardı. O safsatalardan biri şuydu, 17 Ağustos’tan sonra körfezden çıkacak fay bütün Marmara’nın kuzey kenarına geçerek iki tane 7,5’luk zelzele yapacak bu bilimsel bir makalede yayınladık dediler. Dediler ki iki tane 7,5’luk zelzele 30 yıl içinde riski yüzde 65 olacak. Orada 25 yıl geçtiğine nazaran 5 yıl kaldı, demek ki risk arttı. Fakat bunu yayınlayan kişi muhakkak ki biz bunu yapmıştık lakin Kuzey Marmara kenar fayını temel almıştık, o meyyit bir faydır, bunu çöpe atın. Lakin hâlâ arkadaşlar bunu söylüyor. Kendi Marmaray’a denizaltı ile indikten sonra dedik ki 1894’te Çınarcık’ın Marmara Denizi’nin doğu kısmı kırılmış. 1912’de Silivri-Tekirdağ kırılmış. Kırılmayan ortada 50 kilometrelik bir kısım var. O vakit bu 50 kilometreyi TÜBİTAK ismine Naci görür açıkladı, 7’lik zelzele yapar dedi. 7 ile 7,5 ortasındaki kat 16 kattır dedi. Lakin onun üzerine baktığınız vakit orada iki tane fay var, lakin biri çalışmıyor. Bunun manası ne? Marmara Denizi’nde 7’lik sarsıntı yok. 6,5’luk zelzele olabilir Kumburgaz’da.
Bunu yazan bilim adamı benim yazdığım yanlıştı diyor ancak buna karşın kalkıp da bunu tekrar ediyorlar. Büyük sarsıntı gelecek 5 yıl kaldı diye.
“Şimdi İstanbul’daki durum bu Kumburgaz’da 35 kilometrelik fay o da 6,5’luk sarsıntı.
“Türkiye’nin en az riskli bölgesi İstanbul diyebiliriz.
“Durumda Teşvikiye’den Esenköy’e kadar giden Bozburun fayı, bunun yanında Çınarcık’tan güneye gelen Teşvikiye fayında da emsal bir riski bulunmaktadır.”